Ukazało się uzasadnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym NSA zakwestionował niekorzystny pogląd fiskusa. Organy obu instancji uznały bowiem, że prawo podatnika do przeniesienia nadwyżki podatku VAT naliczonego na kolejne miesiące ulega przedawnieniu. Z poglądem tym nie zgodziły się sądy administracyjne.
Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. akt I FSK 126/20 oddalił skargę organu podatkowego na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie[1]. Istota sporu między podatnikiem a administracją skarbową dotyczyła nadwyżki podatku VAT naliczonego, przenoszonej na kolejne miesiące. Organy podatkowe obu instancji uznały, że podatnik nie może bezterminowo przenosić nadwyżki podatku naliczonego celem rozliczenia go w kolejnych okresach. Dlatego, gdy podatnik, przenoszoną przez wiele lat nadwyżkę podatku naliczonego postanowił rozliczyć ją w deklaracji z podatkiem należnym, organ podważył treść deklaracji. Zdaniem naczelnika urzędu skarbowego, podatnik utracił prawo do zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony, który wynikał z nadwyżki przenoszonej konsekwentnie od ponad 5 lat na kolejne okresy. Organ powołał się przy tym na uchwałę 7 sędziów NSA z dnia 29 czerwca 2009 r. I FPS 9/08.
Zarówno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, jak i Naczelny Sąd Administracyjny, nie podzieliły tego zapatrywania. NSA wyraźnie podkreślił, że prawo podatnika do przenoszenia nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym na kolejne okresy nie jest ograniczone w czasie. Jednocześnie organ podatkowy nie jest zdaniem sądu uprawniony do kwestionowania nadwyżki podatku naliczonego wynikającej z zakupów dokonanych w okresie objętym już przedawnieniem podatkowym. Pięcioletni termin, w którym organ podatkowy może zakwestionować kwoty wykazane przez podatnika w deklaracji VAT ma na celu, jak zwrócił uwagę NSA, zagwarantowanie stabilności obrotu. Podatnik musi mieć pewność, że po jego upływie organ podatkowy nie może już podważyć jego rozliczeń podatkowych. Z tych właśnie przyczyn sądy administracyjne obu instancji uznały, że po upływie okresu przedawnienia organ podatkowy nie może już kwestionować istnienia bądź wysokości nadwyżki podatku naliczonego, przenoszonej na kolejne miesiące. Z drugiej strony prawo do rozliczenia przez podatnika tej nadwyżki z podatkiem należnym nie wygasa po upływie pięciu lat. Nie wynika to zdaniem NSA zarówno z ustawy, jak i z uchwały 7 sędziów NSA, na którą powołały się organy podatkowe.
Pogląd wyrażony w sposób stanowczy przez NSA i WSA w Warszawie stanowi ważny głos dla podatników podatku VAT. Potwierdza on, że prawo do przenoszenia przez podatnika na kolejne okresy nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem VAT należnym nie wygasa po upływie 5 lat. Wielu podatników z różnych przyczyn nie występuje zaś o zwrot nadwyżki podatku VAT, korzystając właśnie z możliwości rozliczenia jej z przyszłym VAT należnym. Co ważne, NSA wyraźnie zaznaczył, że to organ podatkowy jest związany pięcioletnim terminem na podważenie kwoty podatku naliczonego. Po jego upływie podatnik ma prawo mieć pewność, że nadwyżka przenoszona ponad 5 lat na kolejne okresy, nie zostanie już zakwestionowana.
opracował: Adam Rajewski
adwokat, doradca podatkowy
Przypisy:
[1] https://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query