Bank wiedzy:

Zmiany w dochodzeniu roszczeń na podstawie weksla

11 sierpnia 2021 roku Sejm uchwalił ustawę nowelizującą Kodeks postępowania cywilnego oraz Prawo wekslowe. Zmiany podyktowane są wprowadzeniem założeń z wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C-176/17 Profi Credit Polska oraz w połączonych sprawach C-419/18 i C-483/18 Profi Credit Polska dotyczących postępowania nakazowego z weksla w sporach przeciwko konsumentom.

W szczególności, koniecznością stworzenia dla sądu możliwości kontroli treści umowy, deklaracji wekslowej, załączników, zabezpieczających roszczenia na które konsument wystawił weksel. Kontrola ma mieć na celu wykluczenie nieuczciwych warunków umownych (niedozwolonych postanowień umownych, klauzul abuzywnych).


Konsekwencją zmian jest wprowadzenie dodatkowych wymogów formalnych dla powodów toczących spór z konsumentem (przy czym za konsumenta w postępowaniu sądowym uznawany jest także poręczyciel, bez względu na to czy wystawcą jest osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą czy też osoba prawna).

Powód będzie miał obowiązek:
- dołączenia do pozwu umowy, z której wynika roszczenie zabezpieczone wekslem, wraz z deklaracją wekslową i załącznikami (niedołączenie umowy skutkować będzie skierowaniem sprawy do rozpoznania w procesie z udziałem pozwanego);

- złożenia w treści pozwu oświadczenia o tym, czy roszczenie dochodzone pozwem przeciwko dłużnikowi, będącemu osobą fizyczną, powstało związku z umową zawartą z konsumentem.

Niezamieszczenie w pozwie oświadczenia stanowić będzie brak formalny pozwu, do którego uzupełnienia zastosowanie znajdzie art. 130 k.p.c.
Z kolei złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia będzie skutkowało nałożeniem przez Sąd na powoda, jego przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika grzywny do kwoty 3000 zł.
Zmiany obejmują także treść samego weksla wystawianego (poręczonego) przez konsumenta.

Nowelizacja wyłącza możliwość przenoszenia ze skutkami indosu weksla wystawionego przez konsumenta na zabezpieczenie roszczeń z umowy. Weksel będzie musiał zawierać zastrzeżenie „nie na zlecenie” lub inne równoznaczne.

Przyjęcie przez przedsiębiorcę weksla niezawierającego powyższego zastrzeżenia zrodzi obowiązek naprawienia poniesionej przez wystawcę weksla szkody na skutek zapłaty weksla.

Ponadto, przyjęcie przez przedsiębiorcę od konsumenta weksla niezawierającego zastrzeżenia „nie na zlecenie” lub innego równoznacznego stanowić będzie wykroczenie podlegające karze grzywny.
W przypadku przedsiębiorców będących Spółkami odpowiedzialność ponosić będzie osoba kierującą przedsiębiorstwem lub osoba upoważniona do zawierania umów z konsumentami.

Powyższe zmiany dotyczyć będą weksli wystawionych po wejściu w życie ustawy, natomiast do weksli wystawionych przed dniem wejścia w życie ustawy stosowne będą dotychczasowe przepisy.
Ustawa weszła w życie z dniem 24 września 2021 roku.

Opracowała: Anna Ciemińska
radca prawny