Wzory Pism:

Podział majątku wspólnego a egzekucja długów

Apelacja od wyroku uznającego podział majątku małżeńskiego dłużników za działanie bez świadomości pokrzywdzenia wierzycieli.

Poznań, dnia ............... roku


APELACJA

 

w sprawie:


(…) c/a (…)


sygn. akt (…)


wartość przedmiotu zaskarżenia

(…) złotych



II Wydział Cywilny Odwoławczy

Sądu Okręgowego

ul. Cieszyńska 10

w Bielsku-Białej


za pośrednictwem


I Wydziału Cywilnego

Sądu Rejonowego

ul. Garncarska 8 

43-400 Cieszyn


W imieniu powódki, z powołaniem się na pełnomocnictwo w aktach sprawy, wnoszę


apelację


od wyroku Sądu Rejonowego w Cieszynie z dnia ............. roku wydanego w sprawie sygn. akt (…)

Wyrok ten zaskarżam w całości i wnoszę o:


I. zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa,


ewentualnie o:


II. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

oraz o


III. zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w  kwocie ……………………… złotych.


Zaskarżonemu wyrokowi zarzucam:


I. obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na wynik postępowania - art. 234 kpc w zw. z art. 6 kc w zw. z art. 527 § 3 kc poprzez przyjęcie, iż pozwana obaliła wskazane w treści ostatniego z  tych przepisów, wiążące sąd, domniemanie prawne,


II. błędną ocenę przeprowadzonych w toku postępowania dowodów, a w konsekwencji błędne ustalenie, iż małżonek pozwanej nie przeniósł na nią jedynego składnika majątku, z którego wierzyciel mógł uzyskać zaspokojenie.



Uzasadnienie


I.


Pozwem z dnia ……………………… roku powódka domagała się uznania umowy o  podziale majątku wspólnego małżeńskiego, zawartej w dniu ………………………… roku pomiędzy .............. – dłużnikiem powódki a pozwaną, małżonką dłużnika, za bezskuteczną wobec powódki.

Wyrokiem z dnia ................... roku Sąd Rejonowy w Cieszynie oddalił powództwo zasądzając od strony powodowej na rzecz pozwanej koszty procesu. W  uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, iż wprawdzie spełnione zostały zawarte w  art. 527 kc przesłanki uznania czynności za bezskuteczną względem wierzyciela, jakimi są dokonanie czynności z pokrzywdzeniem wierzycieli, świadomość dłużnika, iż działa on z pokrzywdzeniem wierzycieli oraz uzyskanie korzyści majątkowej przez osobę trzecią będącą osobą pozostającą w bliskim stosunku z dłużnikiem, jednak w ocenie Sądu małżonka skutecznie obaliła domniemanie prawne, zgodnie z którym jako osoba bliska wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Stanowisko Sądu I instancji jest błędne.


II.


Stosownie do art. 527 § 3 kc jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Bezspornym jest, iż pozwana, jako małżonka dłużnika pozostawała z nim w bliskim stosunku. Jednak domniemanie świadomości pokrzywdzenia wierzycieli, wynikające z przytoczonego powyżej przepisu, może być obalone dowodem przeciwnym, jeżeli zgodnie z art. 6 kc osoba bliska wykaże, iż nie wiedziała, że działania dłużnika krzywdzą wierzycieli tzn. udowodni takie twierdzenie, z którego wynika, że wniosek wyprowadzony z podstawy domniemania jest w okolicznościach danej sprawy fałszywy.1

Pozwana podniosła, iż w dniu zawarcia umowy podziału majątku znaczna część należności wobec powódki została spłacona, a tym samym pozwana przypuszczała, iż podział majątku wspólnego małżonków nie będzie dokonany z pokrzywdzeniem wierzycieli. Ponadto, jak wskazano w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, przekonanie pozwanej o braku pokrzywdzenia wierzycieli uzasadniał także fakt posiadania przez dłużnika samochodu marki (…) oraz nieruchomości położonej w  miejscowości (…)

Zgodnie z poglądem panującym w  doktrynie strona, która kwestionuje wniosek domniemania nie może poprzestać na wykazaniu, że wniosek jest wątpliwy, ale zobowiązana jest udowodnić jego przeciwieństwo2, co oznacza, iż musi udowodnić negację twierdzenia przeciwnika (w tym przypadku opartego na domniemaniu) i wykazać jego nieprawdziwość.3

W ocenie powódki pozwana nie wykazała skutecznie braku świadomości pokrzywdzenia wierzycieli poprzez dokonanie czynności prawnej, jaką był podział majątku wspólnego małżeńskiego, a tym samym nie udowodniła przeciwieństwa wniosku domniemania wynikającego z art. 527 § 3 kc.

 


III.

Przypuszczenie pozwanej, iż wobec częściowego spłacenia wierzytelności względem powódki dokonując podziału majątku wspólnego, a tym samym wyzbywając się części majątku, dłużnik – mąż pozwanej, nie działał z  pokrzywdzeniem wierzycieli, nie stanowi dowodu przeciwieństwa świadomości działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Instytucja skargi pauliańskiej wiąże pokrzywdzenie wierzycieli z rzeczywistą niewypłacalnością dłużnika na skutek dokonania przez niego czynności prawnej lub z jego niewypłacalnością (na skutek dokonania czynności prawnej) w wyższym stopniu niż przed dokonaniem tej czynności. Pokrzywdzenie powstaje na skutek takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje niemożność lub utrudnienie albo opóźnienie zaspokojenia wierzyciela.4 Nie ma przy tym znaczenia podnoszony przez pozwaną w toku procesu fakt, iż w chwili dokonywania czynności do zapłaty pozostała tylko część długu, a nie pierwotna jego kwota.

Jak to podkreśla Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, pozwana wiedziała o tym, iż należności powódki zostały przez dłużnika spłacone jedynie częściowo, a nie w całości. Ponadto z twierdzeń pozwanej wynika, iż była świadoma faktu, że należności powódki spłacane są przez dłużnika nieregularnie, w długich odstępach czasu, a prowadzona przez niego działalność gospodarcza przynosi straty finansowe na skutek braku rzetelności kontrahentów. Wniosek taki należy wyciągnąć z pisma pozwanej z dnia …………………… roku.

Wobec tego, iż egzekucja prowadzona z majątku dłużnika okazała się bezskuteczna, a dłużnik wyzbył się części majątku o znacznej wartości na skutek zawartej z pozwaną umowy, stan faktyczny pozostałego majątku dłużnika powodował niemożność zaspokojenia wierzycieli, a co najmniej znaczne utrudnienie i  opóźnienie tego zaspokojenia, jeżeli spłaty miałby następować z nieregularnych dochodów działalności gospodarczej dłużnika.

Jak wskazano powyżej, pozwana przypuszczała jedynie brak pokrzywdzenia wierzycieli poprzez czynność dokonaną przez jej małżonka. Oznacza to jedynie, iż brała pod uwagę taką ewentualność, a  tym samym była świadoma, iż może zachodzić sytuacja przeciwna. Tym samym pozwana nie tylko nie udowodniła braku świadomości pokrzywdzenia wierzycieli, ale przyznając, że wiedziała o tym, iż wierzytelności nie zostały spłacone w całości, a dotychczasowe spłaty, wobec kłopotów finansowych dłużnika, następowały ze znacznym opóźnieniem, potwierdziła swoją świadomość co do tego, iż zawarcie umowy podziału majątku wspólnego nastąpiło z pokrzywdzeniem wierzycieli.


IV.


Nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Sądu, iż przekonanie pozwanej o  braku pokrzywdzenia wierzycieli uzasadniał fakt dysponowania przez dłużnika innym majątkiem w postaci samochodu osobowego marki (…) oraz nieruchomością położoną w (…) To twierdzenie Sądu nie znajduje oparcia w przeprowadzonych przez Sąd dowodach przede wszystkim z dokumentów zawartych w aktach (…) komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (…), stanowiących dowód w sprawie.

Po przeprowadzeniu dowodu z  powołanych wyżej akt komornika oraz zeznań pozwanej, Sąd ustalił, iż dłużnik, w chwili zawierania z powódką umowy, dysponował również innym majątkiem (poza przenoszonym na powódkę), który stanowił samochód marki (…) oraz nieruchomość położona w miejscowości (…) Sąd nie wskazał, iż któremukolwiek z tych dowodów odmówił wiarygodności, z czego należy wnioskować, że uznał je za wiarygodne. Dokonując powyższych ustaleń, Sąd pominął fakty wskazane w  pismach komornika z dnia ………………………… roku, z ………………………… roku oraz z  …………………………… roku, iż ze składników pozostających w majątku dłużnika po zawarciu umowy z pozwaną, prowadzona była egzekucja na rzecz innych wierzycieli, że samochód (…) obciążony jest zastawem rejestrowym, a  nieruchomość dodatkowo obciążona była hipoteką. W konsekwencji Sąd błędnie uznał, iż powyższe uzasadnia przekonanie pozwanej o braku pokrzywdzenia wierzycieli poprzez dokonanie czynności jaką było zawarcie umowy o podziale majątku.

Również pozwana była świadoma tego, iż z  samochodu marki (…) prowadzona jest egzekucja na rzecz wierzycieli innych niż powódka, przy czym I licytacja samochodu była wyznaczona już w momencie zawierania przez pozwaną umowy o podziale majątku. Pozwana wiedziała także zarówno o fakcie obciążenia, jak i o prowadzonej egzekucji, będąc współwłaścicielem tej nieruchomości.

V.

Podsumowując powyższe, należy stwierdzić, iż pozwana nie przeprowadziła dowodu przeciwieństwa na okoliczność braku świadomości co do pokrzywdzenia wierzycieli przez dłużnika poprzez zawarcie umowy podziału majątku. Tym samym, wobec braku obalenia domniemania wynikającego z  art. 527 § 3 kpc wszystkie przesłanki skuteczności skargi pauliańskiej.

Ponadto, jak wykazano, pomimo przeprowadzenia wnioskowanych w sprawie dowodów, Sąd nie dokonał prawidłowej ich oceny pomijając istotne fakty co do obciążenia składników majątku dłużnika oraz prowadzenie z nich egzekucji na rzecz kilku wierzycieli, w konsekwencji błędnie ustalając stan faktyczny.
 
Ze względu na powyższe wnoszę jak w petitum niniejszej apelacji.


VI.

Koszty zastępstwa adwokackiego w tej sprawie, wynikają z zawartej umowy pomiędzy Adwokacką Spółką Partnerską Grzybkowski & Guzek a powodami i znajdują pełne oparcie w normie prawnej wynikającej z § 13 ust. 1 pkt 2 w związku z § 6 pkt 5 i § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu /Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348/.

 

 

/adwokat Tomasz Grzybkowski, adwokat Tomasz Guzek/

 


Załącznik:
Odpis apelacji. 

 

Przypisy:

1 H. Dolecki: Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998, str. 139

2 H. Dolecki: Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998, str. 151-152

3 H. Dolecki: Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998, str. 127

4 Komentarz do Kodeksu Cywilnego, red: G. Bieniek, Wydanie 6, Warszawa 2005, Księga trzecia, tom I, str. 658; M. Jasińska, Skarga Pauliańska – Komentarz,  str. 59

 

 

Materiał archiwalny oparty o przepisy prawa obowiązujące w dniu jego sporządzenia. Adwokacka Spółka Partnerska Grzybkowski Guzek Jackowski nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywane treści.