Umowa sponsorska z klubem sportowym

OPINIA PRAWNA

w sprawie umowy pomiędzy............. a ........................................

I. Podstawa zlecenia:

Opinia na zlecenie .................. przesłane do Kancelarii pocztą elektroniczną przez Panów ........................ i ................... w dniu 2 sierpnia 2003 roku.

II. Cel opinii:

Analiza przesłanego do kancelarii projektu umowy, która ma zostać zawarta pomiędzy .................... a ............................. oraz jej poszczególnych zapisów, a także wskazanie ewentualnych zagrożeń, które może rodzić zawarcie umowy w zaproponowanym kształcie oraz ewentualne przedstawienie alternatywnych zapisów umowy.

III. Podstawa prawna opinii:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny Dz.U.64.16.93 zm.: Dz.U.71.27.252,zm.: Dz.U.76.19.122, zm.: Dz.U.82.11.81, zm.: Dz.U.82.19.147, zm.: Dz.U.82.30.210, zm.: Dz.U.84.45.242, zm.: Dz.U.85.22.99, zm.: Dz.U.89.3.11, zm. wyn. z: Dz.U.89.33.175, zm.: Dz.U.90.34.198, zm.: Dz.U.90.55.321, zm.: Dz.U.90.79.464, zm.: Dz.U.91.107.464, zm.: Dz.U.91.115.496, zm.: Dz.U.93.17.78, zm.: Dz.U.94.27.96, zm.: Dz.U.94.85.388, zm.: Dz.U.94.105.509, zm.: Dz.U.95. 83.417, zm. wyn. z: Dz.U.95.141.692, zm.: Dz.U.96.114.542, zm.: Dz.U.96.139.646, zm.: Dz.U.97.43.272, zm.: Dz.U.97.115.741 zm.: Dz.U.97.117.75, zm. Dz.U.97. 117. 751, zm. Dz.U.98.117.758 zm. Dz.U.98.106.668, zm. Dz.U.99.52.532, zm. Dz.U. 00. 22. 271, zm. Dz.U.00.88.983, zm. Dz.U.00.74.855, zm. Dz.U.00.74.857, zm. Dz.U.00.114.1191, zm. wyn. z Dz.U.01.11.91, zm. Dz.U.01.71.733, zm. wyn. z Dz.U.01.145.1638, zm. Dz.U.01.130.1450, zm. Dz.U.02.113.984, zm. Dz.U.02.141.1176, zm. Dz.U.03.49.408, zm. Dz.U.03.60.535.

IV. Analiza merytoryczna:

a)    stan faktyczny

..................... przesłała do kancelarii projekt umowy , która ma zostać zawarta pomiędzy ................... a .......... (zwaną dalej Klubem). Jednocześnie zwróciła się do kancelarii z prośbą o dokonanie oceny, czy umowa w przesłanym kształcie jest korzystna dla ................., czy też rodzi zagrożenia dla tego podmiotu. Jednocześnie zaproponowała, aby kancelaria zaproponowała korektę zapisów, które jej zdaniem są niekorzystne lub błędne.

b)    stan prawny

Ogólna ocena umowy

Przedmiotem przesłanej do kancelarii umowy, która ma zostać zawarta pomiędzy ................... a Klubem jest określenie wzajemnych praw i obowiązków Stron, związanych z uczestnictwem Klubu w rozgrywkach ekstraklasy koszykówki kobiet. Umowa ma charakter mieszany. Wśród obowiązków Klubu można znaleźć zarówno obowiązki charakterystyczne dla określonych typów umów – obowiązki świadczenia określonych usług (promocyjnych, reklamowych lub informacyjnych), lub wykonania określonego dzieła (np. oznaczenia nośników logotypami .....). Jednakże większość zawartych w umowie zapisów statuuje obowiązki, których nie można zakwalifikować do żadnego typu umowy (np. obowiązki organizacyjne, personalne i finansowe Klubu, zobowiązania do powstrzymania się od określonych świadczeń – np. poufność, wyłączność, ograniczenie kompetencji w odniesieniu do zespołu koszykówki, czy też ograniczenie możliwości zaciągania zobowiązań).
Po gruntownej analizie poszczególnych zapisów umowy należy jednoznacznie stwierdzić, iż przesłana do Kancelarii umowa w sposób niedostateczny chroni interesy .......... Umowa jest niejasna, nieprecyzyjna, niepełna i wewnętrznie sprzeczna.

Kancelaria wyróżniła trzy zasadnicze typy uchybień popełnionych przez autora umowy:

I. Błędy konstrukcyjne umowy, rodzące największe ryzyko dla ...................;

II. Błędy drobniejsze, których pozostawienie w umowie również rodzi jednak ryzyko dla ............... i których usunięcie z umowy przed jej zawarciem Kancelaria rekomenduje;

III. Błąd polegający na nieuregulowaniu w umowie szeregu kwestii istotnych z punktu widzenia stron umowy, których zapisanie w umowie Kancelaria sugeruje.

Błędy konstrukcyjne umowy

Przystępując do analizy zapisów umowy, należy przede wszystkim wskazać dwa istotne błędy konstrukcyjne umowy, których pozostawienie w umowie może rodzić znaczne ryzyko dla .................. Błędy te są powiązane, a Kancelaria rekomenduje ich bezwzględne usunięcie z umowy.
Pierwszym z rozwiązań, które należy jednoznacznie skrytykować jest przyjęcie w umowie sztywnego harmonogramu wpłat wynagrodzenia przez ............... na rzecz Klubu. Wpłaty wynagrodzenia nie zostały uzależnione od wykonania przez Klub określonych świadczeń wynikających z umowy. W sytuacji gdy większość obowiązków Klubu nie została obwarowana żadnym końcowym terminem, zapis taki może to prowadzić do sytuacji gdy ............... będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Klubu poszczególnych rat wynagrodzenia, nie mogąc jednocześnie żądać spełnienia przez Klub jego świadczeń. Sugerowanym przez Kancelarię rozwiązaniem jest uzależnienie wpłat poszczególnych rat wynagrodzenia od należytego wykonania obowiązków Klubu wynikających z umowy. Każda rata wynagrodzenia powinna być płatna z dołu, po skontrolowaniu wykonania tych obowiązków przez ................. i ich przyjęciu np. w formie protokołu zdawczo odbiorczego. Płatność ostatniej raty powinna przypadać na dzień wygaśnięcia umowy.
Kolejnym zapisem, który należy skrytykować, jest rozwiązanie zgodnie z którym umowa zostaje zawarta na czas nieoznaczony. Jednocześnie każda ze stron może ją rozwiązać z dowolnych przyczyn, z zachowaniem jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia. Przy sztywnym kalendarzu wpłat, zgodnie z którym całość należnego Klubowi wynagrodzenia zostanie mu zapłacona do grudnia 2003 roku, zapis ten może spowodować, iż w grudniu nastąpi wypowiedzenie umowy przez Klub ze skutkiem prawnym na styczeń 2004 roku. Tym samym ................... otrzyma świadczenia Klubu przewidziane w umowie jedynie w okresie od dnia zawarcia umowy do końca 2003 roku. Sugerowanym przez Kancelarię rozwiązaniem jest zawarcie umowy na czas oznaczony, np. do końca sezonu koszykarskiego 2003/2004. Jednocześnie Kancelaria sugeruje zawarcie w umowie możliwości jej jednostronnego wypowiedzenia umowy przez ................., a także możliwości jej rozwiązania przez ............... bez konieczności zachowania terminu wypowiedzenia, w ściśle określonych przypadkach uchybień Klubu.

Inne błędy

Wśród innych zapisów zawartych w umowie, rodzących ryzyko dla .............., których usunięcie z umowy rekomenduje Kancelaria, należy przede wszystkim wskazać:

1) Błędy w oznaczeniu Klubu:
a) autor umowy nie wskazał formy prawnej pod jaką kontrahent występuje w obrocie prawnym (Stowarzyszenie),
b) autor umowy nie zbadał nadto uprawnienia do reprezentacji osób wskazanych przez Klub, ograniczając się jedynie do wskazania, iż jedna z tych osób jest Prezesem (co okazało się informacją błędną) a druga Dyrektorem. Autor umowy nie zadbał przy tym o zobowiązanie Klubu do przedłożenia dokumentów potwierdzających uprawnienie wskazanych osób do reprezentacji Klubu; jest to kwestia o tyle istotna, że wskazane w umowie osoby powinny zostać upoważnione do zawarcia umowy przez Zarząd Klubu. W braku takiego upoważnienia zachodzi ryzyko zawarcia umowy z tzw. fałszywym pełnomocnikiem. W takim wypadku umowa nie odniesie skutków prawnych w stosunku do Klubu.

2) Nieprecyzyjne określenie praw ...................... i obowiązków Klubu:
a) część obowiązków Klubu określonych w umowie zostało zapisane bardzo nieprecyzyjnie, bez wskazania terminu lub okoliczności wymagalności obowiązku, a nawet z pominięciem procedury doprecyzowania obowiązku, np.:
- § 2 ust. 1 – „umieszczenia w swojej nazwie Firmy Sponsora oraz posługiwania się nową nazwą zawierającą Firmę Sponsora we wszystkich okolicznościach, miejscach i sytuacjach, w których pojawia się nazwa Sponsorowanego np. koszulki zawodniczek, banery i tablice na obiektach sportowych, wywiady, artykuły i publikacje dotyczące Sponsorowanego i jego zawodniczek, bilety, bandy ruchome, samochody należące do Sponsorowanego”,
- § 2 ust. 7 – „wskazywać poprzez logotyp „.................” Sponsora imprez, wszystkich o których mowa w pkt 1 niniejszego paragrafu, we wszystkich formach promocji radiowej, telewizyjnej i prasowej, z zastrzeżeniem pkt 8 niniejszego paragrafu”,
W praktyce może to spowodować, że nie będzie możliwe określenie konkretnych obowiązków Klubu, a tym samym wykazanie, że Klub ich nie wykonał. Tym samym sankcja w postaci kary umownej będzie w takich wypadkach sankcją martwą.
b) wiele uprawnień .................... określonych w umowie nie zostało skorelowane z określonymi obowiązkami Klubu, a nadto może być dowolnie i bardzo szeroko interpretowane, np.:
- § 2 ust. 4 – „wyłączne prawo do pośredniczenia w zawieraniu umów sponsorskich na rzecz Sponsorowanego”,
- § 2 ust. 5 – „wyłączne prawo do decydowania, zarządzania i kontroli wykorzystania całego budżetu”,
- § 2 ust. 6 - wyłączne prawo wyboru zawodniczek oraz składu kadry,
- § 2 ust. 7 – „wyłączne prawo do dysponowania wszystkimi dostępnymi powierzchniami reklamowymi podczas meczy”;
Zapisy te nie określają sposobu korzystania przez ................... z przyznanych uprawnień, co w praktyce powoduje, iż mogą pozostać one martwe.

3) Nieprecyzyjne wskazanie, iż to .................. poniesie koszty naniesienia własnych oznaczeń na nośniki reklamowe Klubu.
Przy braku jasnej procedury ustalenia wysokości tych kosztów i możliwości ich skontrolowania, rodzi to ryzyko ponoszenia przez ................ dodatkowych, wysokich i bezzasadnych z jej punktu widzenia kosztów.

4) Nieuporządkowanie wewnętrzne umowy:
Obowiązki tego samego rodzaju zostały przez autora umowy rozrzucone po różnych jej paragrafach, np.:
a) obowiązki związane z finansami i sprawozdawczością zostały zawarte w § 1 ust. 5, § 2 ust. 13 i 14 i § 3 ust. 5 umowy;
b) obowiązki związane z promocją i reklamą ................... zostały zawarte – w § 1 ust. 3 i 7, § 2 ust. 1, 3, 4, 7-9 i 12 oraz § 3 ust. 6 umowy;
c) obowiązki organizacyjno-prawne i personalne w § 1 ust. 6, § 2 ust. 17 i § 3 ust. 1-3 umowy.
Umowa przesłana do Kancelarii wydaje się w związku z tym chaotyczna, niespójna a zakres uprawnień ................ oraz obowiązków Klubu jest bardzo trudny do odczytania.

5) Używanie niejasnej terminologii:
Umowa często posługuje się dwoma lub więcej określeniami odnosząc się do jednej rzeczy lub przedmiotu - np. mówiąc o Zespole .............. używa zamiennie pojęć „zespół piłki koszykowej kobiet”, „Zespół Ekstraklasy Koszykówki Kobiet” i „zespół”. Taka niekonsekwencja może rodzić zbędne wątpliwości, czy strony zawierające umowę, w każdym wypadku miały namyśli tę samą czy inną rzecz (przedmiot).

6) Odwołania do nieistniejących zapisów:
Przy precyzowaniu poszczególnych obowiązków Klubu, umowa wielokrotnie odnosi się do innych zapisów umowy, poprzez wskazanie ich numeracji. Wielokrotnie są to numery błędne.

7) Wpisanie powtarzających się zobowiązań Klubu lub uprawnień ...............:
Część obowiązków Klubu lub uprawnień ............... powtarza się w kilku paragrafach. Ponadto obok obowiązków lub praw ujętych dość wąsko, umieszczane są obowiązki lub prawa bardzo szerokie, pochłaniające te obowiązki i prawa wcześniej opisane:
- § 1 ust. 5 – „prawo do decydowania, zarządzania i kontroli wykorzystania całego budżetu – tj. całości środków finansowych przeznaczonych na udział zespołu piłki koszykowej kobiet prowadzonego przez Sponsorowanego w rywalizacji o mistrzostwo Polski seniorów” i 
- § 2 ust. 16 – Klub „nie może bez uprzedniej pisemnej zgody Sponsora zaciągać w imieniu  Zespołu Piłki Koszykowej Kobiet prowadzonego przez Sponsora w rywalizacji o mistrzostwo Polski Seniorów działającego w ramach samodzielnej i autonomicznej sekcji koszykówki kobiet jakichkolwiek zobowiązań finansowych, w tym. m. in. poręczać, zabezpieczać, przewłaszczać na zabezpieczenie i in.”
- § 1 ust. 7 – „wyłączne prawo do dysponowania wszystkimi dostępnymi powierzchniami reklamowymi podczas meczy Zespołu Ekstraklasy Koszykówki Kobiet – .................. na obiektach wynajmowanych, użyczanych itd. a wykorzystywanych w jakikolwiek sposób na potrzeby tych meczy (turniejów)” i 
- § 2 ust. 4 – „wyłączne prawo do dysponowania całością powierzchni, która może być wykorzystana na cele reklamowe i promocyjne, a znajdującej się na materiałach określonych w § 2 pkt 1 oraz pkt 3”, oraz
- § 2 ust. 12 – Klub „wyraża zgodę na to, aby osoba (jednostka organizacyjna) Sponsora miała wyłączne prawdo dysponowania oraz kształtowania wyglądu banerów reklamowych przed Halą – którą Sponsorowany użytkuje na podstawie …………………………………………………………………………….. – położoną w Poznaniu przy ul. …, murów tejże Hali, oznakowania drogi do tejże Hali”.
Takie rozwiązanie może spowodować trudności w dokonaniu oceny konkretnej sytuacji oraz znalezienie odpowiedniej dla niej podstawy prawnej. Trudno bowiem wskazać, który przepis jest tzw. przepisem głównym, a który uzupełniającym w konkretnym stanie faktycznym.

8) Zobowiązanie Klubu do świadczeń niemożliwych lub od niego niezależnych:
Wśród świadczeń niemożliwych należy wskazać zobowiązanie Klubu do wykonywania:
a) § 2 ust. 19 – „obowiązek podejmowania wszelkich działań na rzecz upowszechniania szeroko rozumianej kultury fizycznej, podnoszenia sprawności fizycznej i polepszania stanu zdrowia społeczności akademickiej oraz dzieci i młodzieży”,
b) § 2 ust. 20 – „obowiązek propagowania i popierania rozwoju sportu wyczynowego w środowisku akademickim i młodzieżowym”,
c) § 2 ust. 21 – „obowiązek podejmowania działań na rzecz rozwoju i ochrony środowiska naturalnego”.
Zdaniem kancelarii „obowiązki” te mogą być określone w umowie jako cele, które Klub uwzględni przy realizacji umowy.

Do świadczeń niezależnych od Klubu należy natomiast wskazać:
a) zobowiązanie Klubu do umieszczania oznaczeń reklamowych ...................... w miejscach do których Klub nie ma żadnych praw a jedynie z nich korzysta (np. hale w których Klub gra mecze wyjazdowe),
b) zobowiązanie Klubu do zawarcia aneksów z zawodniczkami zespołu ..............., o określonej w umowie treści; zawarcie aneksów jest uzależnione od woli obu podmiotów – Klubu i zawodniczki;

9) Sprzeczność wewnętrzna niektórych zapisów umowy:
Niektóre z zapisów umowy wykluczają się  - np. zapis zakazujący korzystania przez Klub z innych środków finansowych niż otrzymane od .................. i zapis potwierdzający otrzymanie dotacji od Miasta Poznań. Umowa nie określa przy tym wzajemnego stosunku pomiędzy takimi zapisami.

10) Używanie w umowie niejasnych i nieprawniczych sformułowań:
Umowa używa często zapisów mających charakter nieprawniczy (np. własność marki „...............”, bannery narzucone przez ......), bądź też charakter niejasny (niewyjaśnione skróty .......... czy ..........., niejasne zwroty obcojęzyczne – banner, billboard). Uniknięcie takich zapisów pozwoli na uchylenie potencjalnego ryzyka, związanego z możliwością szerszej niż zamierzona, interpretacji umowy.

Wskazane wyżej błędy są wielokrotnie popełnione w tekście umowy. W związku z ich liczbą, niemożliwym stało się zaproponowanie alternatywnych, sugerowanych przez Kancelarię rozwiązań, przy pozostawieniu obecnego kształtu umowy. W związku z powyższym Kancelaria zaproponowała projekt zmienionej umowy usuwając wyżej wskazane błędy i doprecyzowując zapisy, które zdaniem Kancelarii zostały opisane w umowie zbyt ogólnie. Projekt umowy stanowi załącznik do niniejszej opinii.

Braki umowy

Niezależnie od wyżej wskazanych błędów zawartych w umowie, należy zważyć, iż nadesłany do Kancelarii projekt pomija istotne regulacje, które w sposób pełniejszy zabezpieczałyby interes ..............
W związku z powyższym w wyżej opisanym projekcie umowy Kancelaria zaproponowała następujące rozwiązania:

1) Wyłączenie jasnych definicji pojęć pojawiających się wielokrotnie w umowie;

2) Określenie uprawnień stron związanych z używanie przez każdą z nich oznaczeń drugiej strony; wskazanie iż Klub ma uprawnienia do używania nazw .......... i ....... ......... wyłącznie dla należytego wykonania umowy; zapewnienie .............. prawa do posługiwania się nazwą Klubu, oraz jego oznaczeniami przez cały okres trwania umowy we wszelkiej działalności ................;

3) Ograniczenie możliwości przyznawania przez Klub tytułów otrzymanych przez .......... ........, innych podmiotom;

4) Wyczerpujące określenie uprawnień .................. związanych z możliwości posługiwania się wizerunkiem całego zespołu jak i poszczególnych jego zawodniczek;

5) dzielenie przez Klub na rzecz .............. pełnomocnictwa uprawniającego do dysponowania powierzchnią reklamową należącą do Klubu, z jednoczesnym zrzeczeniem się przez Klub prawa do jego odwołania;

6) kreślenie zasad zachowania poufności przez Klub oraz sankcji za ich naruszenie;

7) Dookreślenie zasad wyłączności do których zachowania Klub jest zobowiązany w stosunku do ............... oraz sankcji za ich naruszenie;

8) Doprecyzowanie licznych świadczeń Klubu;

9) Dookreślenie zapisów dotyczących czasu trwania umowy, w szczególności poprzez usunięcie błędu konstrukcyjnego o którym mowa powyżej;

10) Wpisanie regulacji dotyczącej Przedstawicieli Stron (w przesłanym do Kancelarii projekcie pojawia się pojęcie Przedstawiciela, bez wskazania, kim on jest), w tym procedury ich zmiany.

Należy pamiętać, iż są to wyłącznie propozycje Kancelarii wynikające z jej doświadczenia przy sporządzaniu umów tego rodzaju, a ostateczne ich umieszczenie w umowie zależy wyłącznie od woli stron.

V. Wnioski opinii:

1. Umowa przesłana do Kancelarii przez ..................... jest umową zawierającą liczne błędy, w tym błędy rodzące znaczne ryzyko dla .................. Kancelaria nie rekomenduje jej zawarcia, bez konieczności poniesienia znacznego ryzyka ze strony ..................

2. Celem usunięcia wskazanych w opinii błędów i braków Kancelaria proponuje własny projekt umowy stanowiący załącznik do niniejszej opinii. Projekt ten doprecyzowuje zapisy przesłanej do Kancelarii umowy. Niezależnie od powyższego projekt zawiera szereg zapisów, które nie były w umowie obecne, a których zawarcie w umowie, jest zdaniem Kancelarii pożądane. Zapisy te zostały zaznaczone w projekcie kursywą.

3. Należy pamiętać, iż przedstawione przez Kancelarię zmiany są jedynie jej propozycjami, a ostateczne ich przyjęcie zależy wyłącznie od woli stron.


Opinię tę wydałem z całą sumiennością i starannością, kierując się swoją najlepszą wiedzą.


/adwokat Tomasz Grzybkowski, adwokat Tomasz Guzek/

Materiał archiwalny oparty o przepisy prawa obowiązujące w dniu jego sporządzenia. Adwokacka Spółka Partnerska Grzybkowski Guzek Jackowski nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywane treści.