Szereg zmian, zaproponowanych w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, mają pomóc polskim przedsiębiorcom. Projekt zakłada zmianę szeregu ustaw, z różnych gałęzi prawa. Projekt dotyczy także Kodeksu postępowania cywilnego.
Szereg zmian, zaproponowanych w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, mają pomóc polskim przedsiębiorcom. Projekt zakłada zmianę szeregu ustaw, z różnych gałęzi prawa. Projekt dotyczy także Kodeksu postępowania cywilnego.
Ustawodawca proponuje rozszerzenie możliwości wydawania nakazów zapłaty w postępowaniu nakazowym. Jest to informacja korzystna dla wierzycieli – postępowanie nakazowe jest bowiem tańsze niż postępowanie upominawcze, pozwala szybciej przystąpić do egzekucji, a dłużnikowi jest trudniej się w takim postępowaniu bronić ze względu na konieczność opłacenia przez niego zarzutów od nakazu zapłaty.
Ustawodawca planuje umożliwić stosowanie postępowania nakazowego także w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:
- roszczenie między przedsiębiorcami jest związane z ich działalnością gospodarczą,
- roszczenie nie przekracza 75 tys. złotych,
- podstawę pozwu stanowi umowa pomiędzy stronami, dowód doręczenie pozwanemu faktury VAT lub rachunku, a powód uprawdopodobnił spełnienie świadczenia.
Najważniejsza zmiana polega na tym, że powód – wierzyciel dochodzący kwoty maksymalnie 75 tys. złotych, nie musi udowadniać, że spełnił świadczenie niepieniężna na etapie konstruowania pozwu. Wystarczy, że jedynie ten fakt uprawdopodobni. Może mieć to duże znacznie praktyczne, gdyż często wierzyciel, który spełnił świadczenie niepieniężne, może mieć trudności z udowodnieniem tego faktu na etapie składnia pozwu. Okoliczność spełnienia świadczenia można czasem udowodnić jedynie po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego, łącznie z przesłuchaniem świadków. W takich sytuacjach wierzyciel nie mógłby skorzystać z dobrodziejstw postępowania nakazowego. Proponowana przez ustawodawcę nowela Kodeksu postępowania cywilnego może to zmienić.
Kolejną nowością jest to, że sąd wydając nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie opisanych wyżej przesłanek zasądzi od dłużnika odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz pozostałe należności, o których mowa w ustawie o terminach zapłaty w transakcjach handlowych z urzędu (tj. nawet w razie braku stosownego wniosku wierzyciela).
Skróceniu powinien ulec także czas pomiędzy wniesieniem pozwu na podstawie powyższych przesłanek a wyznaczeniem terminu rozprawy (sąd wyznacza termin rozprawy jeśli nie znajdzie podstaw do wydania nakazu zapłaty). Sąd powinien wyznaczyć taką rozprawę nie później niż 14 dni od dnia wniesienia pozwu. Zaznaczyć należy, że jest to termin instrukcyjny, z którego przekroczeniem nie wiążą się żadne bezpośrednie skutki. Jego naruszenie może jednak stanowić podstawę do przyjęcia, że zachodzą przesłanki uzasadniające zastosowanie skargi na przewlekłość postępowania.
(przygotował Jerzy Kozerski)